کابل‌کشی دیتاسنتر یکی از حیاتی‌ترین اجزای زیرساخت‌های فیزیکی مراکز داده است. این فرآیند شامل طراحی، نصب و مدیریت کابل‌ها و تجهیزات مرتبط برای تأمین ارتباطات شبکه‌ای و انتقال داده‌ها درون یک دیتاسنتر است. کابل‌کشی صحیح و بهینه نه تنها عملکرد شبکه را تضمین می‌کند بلکه امکان مدیریت بهتر، نگهداری آسان‌تر و کاهش هزینه‌ها را فراهم می‌آورد.
انواع کابل‌ها در دیتاسنتر:
کابل‌های مسی (Twisted Pair):
کابل‌های جفت تابیده مسی مانند CAT5e، CAT6، و CAT6A برای انتقال داده‌ها در شبکه‌های اترنت استفاده می‌شوند. این کابل‌ها برای فاصله‌های کوتاه و متوسط مناسب هستند و معمولاً برای اتصال سرورها به سوئیچ‌ها یا بین سوئیچ‌ها درون رک‌ها به کار می‌روند.
کابل‌های فیبر نوری (Fiber Optic):
فیبر نوری برای انتقال داده‌ها با سرعت بالا و در فواصل طولانی استفاده می‌شود. این نوع کابل‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
Single-mode:
برای فواصل بسیار طولانی و انتقال داده‌ها با سرعت بسیار بالا به کار می‌رود.
Multi-mode:
برای فواصل کوتاه‌تر، مانند داخل دیتاسنترها، مناسب است.
طراحی کابل‌کشی دیتاسنتر:
طراحی کابل‌کشی دیتاسنتر باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر تأمین نیازهای فعلی، امکان توسعه و به‌روزرسانی‌های آینده را نیز فراهم کند. برخی از اصول کلیدی در طراحی شامل موارد زیر هستند
مسیر کابل‌کشی:
مسیرهای کابل‌کشی باید به دقت طراحی شوند تا از هر گونه تداخل و تداخلات الکترومغناطیسی (EMI) جلوگیری شود. این مسیرها می‌توانند شامل سینی‌های کابل، کانال‌های زیرزمینی یا از طریق سقف‌های کاذب باشند.
مدیریت کابل‌ها:
مدیریت صحیح کابل‌ها از پیچیدگی و تداخل بین کابل‌ها جلوگیری می‌کند و نگهداری و عیب‌یابی را آسان‌تر می‌کند. استفاده از برچسب‌گذاری مناسب و سیستم‌های مدیریت کابل (Cable Management Systems) از جمله روش‌های موثر در این زمینه است.
تأمین انرژی و UPS:
کابل‌کشی باید به گونه‌ای باشد که تأمین برق به صورت مداوم انجام شود. استفاده از UPS (منبع تغذیه بدون وقفه) در مسیر کابل‌کشی برق برای حفاظت از تجهیزات حیاتی در برابر نوسانات برق ضروری است.
انواع کابل‌کشی دیتاسنتر:
کابل‌کشی عمودی Vertical Cabling :
با توجه به اینکه اتاق ها و تجهیزات در طبقات مختلفی از ساختمان قرار دارند، کابل‌ها باید به صورت عمودی در بین طبقات کشیده شوند. این نوع کابل‌کشی، به کابل‌کشی عمودی معروف است و مهمترین قسمت کابل‌کشی در شبکه میباشد.
کابل‌کشی افقی Horizontal Cabling
منظور از کابل کشی افقی در کابل کشی شبکه ساخت یافته، انجام کابل‌کشی میان تجهیزات داخل اتاق تجهیزات و پریزهای شبکه موجود در اتاق‌های کاری کاربران میباشد. این کابل‌کشی، از طریق داکت‌ها، ترانک و مسیرهایی که بر روی دیوارها و یا در سطح زمین نصب شده اند و همچنین در بعضی موارد از طریق مسیرهایی که از داخل کف کاذب و یا سقف کاذب عبور می‌کنند انجام می‌پذیرد.
لدر و سینی دیتاسنتر:
لدر کابل یا نردبان کابل به یک نگهدارنده گفته می شود که وظیفه ی محافظت از کابل ها را بر عهده دارد. لدر یکی از رایج ترین و محبوب ترین تجهیزات نگهداری از کابل ها می باشد و اکثرا در بخش هایی که کابل کشی به صورت عمودی و افقی انجام می شود مورد استفاده قرار می گیرد. لدر ها و سینی ها بنا به محدودیت های اتاق سرور و چیدمان رک ها ممکن است از بالای سقف کاذب و یا از زیر کف کاذب و یا حتی از پشت دیوار های کاذب عبور کنند.
لدر ها از جنس ورق گالوانیزه و سینی ها از جنس ورق گالوانیزه و یا پی وی سی تشکیل شده اند. لدر زیمنسی و لدر NEC یکی از بهترین روش ها و ابزارهای هدایت حجم انبوهی از کابل ها میباشد. از آنجایی که اتاق سرور و مراکز کنترل مجموعه ای از تجهیزات الکترونیکی و سرورها بوده لذا مقدار کابل ها در این مراکز نیاز به مسیر دهی مناسب و استاندارد دارد. از این رو از سینی کابل و لدر با توجه به حجم کابل کشی و مقدار تجهیزات قبل از اجرای کف کاذب استفاده می‌گردد.
سینی کابل گالوانیزه سرد
سینی کابل گالوانیزه گرم
سینی کابل پلاستیکی
سینی کابل استیل گالوانیزه
سینی کابل با پوشش رنگ
نکات مهم در کابل‌کشی دیتاسنتر
ظرفیت‌سنجی:
پیش از اجرای کابل‌کشی، باید نیازمندی‌های ظرفیت شبکه بررسی شده و بر اساس آن کابل‌ها و تجهیزات مناسب انتخاب شوند.
سرعت و پهنای باند:
با توجه به نیازهای پهنای باند، انتخاب کابل‌های مناسب (مثلاً فیبر نوری برای سرعت‌های بالاتر) ضروری است.
کاهش طول کابل:
هرچه طول کابل بیشتر باشد، تضعیف سیگنال و زمان تاخیر افزایش می‌یابد. بنابراین، مسیرهای کابل‌کشی باید کوتاه‌ترین مسیر ممکن باشند.
برچسب‌گذاری و مستندسازی:
برچسب‌گذاری دقیق کابل‌ها و مستندسازی آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. این کار نه تنها در نگهداری و عیب‌یابی کمک می‌کند بلکه در مواقعی که نیاز به تغییرات و به‌روزرسانی‌ها باشد نیز بسیار مفید است.
ایمنی و استانداردها:
رعایت استانداردهای ایمنی و مقررات محلی و بین‌المللی در کابل‌کشی دیتاسنتر بسیار مهم است. استانداردهایی مانند TIA/EIA-568 و ISO/IEC 11801 باید در طراحی و اجرا مورد توجه قرار گیرند.
نگهداری و مدیریت کابل‌ها
تکنولوژی‌های نوین در کابل‌کشی دیتاسنتر
