دیتاسنترها به‌عنوان ستون فقرات فناوری اطلاعات و ارتباطات در دنیای مدرن نقش حیاتی ایفا می‌کنند. هرگونه خرابی یا وقفه در عملکرد آنها می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر روی کسب‌وکارها و خدمات دیجیتال داشته باشد. یکی از خطرات جدی که دیتاسنترها با آن مواجه هستند، آتش‌سوزی است. بنابراین، اعلان و اطفای حریق در دیتاسنترها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

امنیت و محافظت فیزیکی از سرورها و دستگاه‌های ذخیره سازی اهمیت بالایی دارد . سالانه میلیاردها تومان هزینه برای خرید سرور و دستگاه‌های تجمیع اطلاعات در دیتاسنتر ها و مراکز داده صرف شده که حفظ اسناد و مدارک مجازی را پر اهمیت تر کرده است . از اینرو حفاظت و ایمنی در برابر حریق در مراکز داده اهمیت بسزایی دارد . در دیتاسنترها مجموعه کابل‌ها لوازم الکترونیکی تابلوهای برق و سیستم‌های سرمایشی مختلفی به کار رفته که هر کدام مستعد حریق هستند و در زمان بروز آتش سوزی باید از آن‌ها محافظت شوند و در صورت بروز هرگونه آتش سوزی باید آمادگی اطفا حریق وجود داشته باشد. 

انواع سیستم های اعلام و اطفای حریق دیتاسنترها:

 

FM-200

 

اکسیژن را از آتش می گیرد و باعث اطفا آتش می شود. این نوع اطفا حریق بیشتر برای مکان های صنعتی و مراکز کامپیوتری بزرگ کاربرد دارد.

 

Hybrid

این سیستم به این نحو می باشد که ابتدا آب تحت فشار نیتروژن به ذرات ۱۰ میکرونی تبدیل میشود و بعد از ترکیب شدن با این گاز، از نازل خارج می شود. این سیستم هیبریدی آتش سوزی را مهار و خنک می کند منجر به کاهش میزان اکسیژن و در نتیجه به خاموش شدن حریق می‌شود.

ترکیبی از نیتروژن، آرگون و در مواردی دی اکسیدکربن می باشند. این گازهای خنثی به هیچ وجه در واکنش های شیمیایی وارد نشده و بدون تغییر باقی می مانند. گاز نیتروژن که از آن با نام IG-100 یاد می شود، حدود 80 درصد هوا را تشکیل داده است و به عنوان پرکاربردترین گاز خنثی در اطفاء حریق کلاس C  حریق ناشی از تجهیزات الکتریکی شناخته می شود

Inert Gas

یک گاز خنک‌کننده و اطفاء‌کننده است که برای خاموش کردن حریق در مکان‌هایی که استفاده از آب یا مواد شیمیایی دیگر مناسب نیست، استفاده می‌شود. این گاز اطفاء حریق معمولاً در محیط‌هایی که انسان‌ها حضور دارند، به کار می‌رود زیرا برای سلامتی انسان‌ها بی‌خطر است.

 Novec 1230

 

دتکتور دودی مکشی (Sampling Smoke Detector) دستگاهی است که به دلیل حساسیت بالا برای تشخیص زود هنگام دود استفاده می شود در این دتکتور با استفاده از لوله های تعبیه شده از هوا نمونه برداری می شود و در صورت تشخیص دود در محل نصب، آلارم اعلام حریق را فعال می کندt سنسورهای اعلام حریق به طور کلی دچار اشتباه عملکرد و تشخیص ناشی از شرایط محیطی می شوند، گاه این اشتباه در اثر گرد و غبار، بخار مایعات، وزش باد و همچنین عوامل انسانی شکل می گیرد که در صنعت اعلام حریق به آن آلارم کاذب False Alram گفته می شود. گذشته از مشکلات آلارم کاذب و عدم رضایت بهره بردار سیستم اعلام حریق، اشتباه یا تاخیر در تشخیص می تواند خسارت های جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. به طور مثال،‌در یک دیتا سنتر به جز هزینه های خرید و راه اندازی تجهیزات گران قیمت آن، ارزش اطلاعات در حال پردازش نیز خود غیر قابل قیمت گذاری است. حال برای ایجاد ایمنی بهتر و کاهش خطای دتکتور های عادی و افزایش چندین برابری سرعت کشف حریق دتکتور های مکنده لیزری سریع AFD پیشنهاد می شود. در این سیستم با عبور جریان هوا از طریق لوله های مرتبط با فیلترهای چندگانه داخلی دستگاه ذرات معلق موجود درمحیط آنالیز و جداسازی می شود.
در این وضعیت دتکتور قابلیت تشخیص ابعاد ذره و واکنش به نتیجه آنالیز را براساس حساسیت از پیش تعریف شده دارد.
لوله های دستگاه می تواند رو یا پشت سقف کاذب در محیط نصب شود. طول لوله و تعداد سوراخ های مکش هوا بر اساس شرایط محیط و محاسبات نرم افزاری در نظر گرفته می شود

ضرورت اعلام و اطفای حریق دیتاسنتر:

حفاظت از تجهیزات حساس

تجهیزات دیتاسنترها از جمله سرورها، سوییچ‌ها و ذخیره‌سازها، بسیار حساس و گران‌قیمت هستند. هرگونه آسیب به این تجهیزات می‌تواند منجر به از دست رفتن داده‌ها و توقف سرویس‌ها شود.

حفظ دسترس‌پذیری

دیتاسنترها باید به‌صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته فعال باشند. حتی کوچکترین وقفه‌ای در عملکرد آنها می‌تواند پیامدهای مالی و اعتباری جدی به‌دنبال داشته باشد.

ایمنی کارکنان

کارکنان دیتاسنترها نیز باید در محیطی ایمن کار کنند. هرگونه خطر جانی برای آنها می‌تواند علاوه بر پیامدهای انسانی، پیامدهای قانونی و مالی برای سازمان‌ها به‌همراه داشته باشد.

اطفای حرق در دریتاسنتر

اعلان و اطفای حریق در دیتاسنترها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. با توجه به نیازهای خاص این محیط‌ها، استفاده از روش‌ها و فناوری‌های نوین می‌تواند به بهبود کارایی و ایمنی این سیستم‌ها کمک کند. به‌کارگیری سیستم‌های هوشمند، مانیتورینگ پیشرفته و استفاده از روش‌های ترکیبی می‌تواند نقش مهمی در حفاظت از تجهیزات حساس، حفظ دسترس‌پذیری و ایمنی کارکنان ایفا کند.

وجود یک سیستم اعلام حریق و اطفا حریق سبب می شود تا مدیر اتاق سرور در شرایط عادی به راحتی اتاق سرور را ترک نماید و در زمان‌های عدم حضور با خیال راحت به امور شخصی بپردازد. همچنین در زمان‌های حضور نیز وظیفه محافظت از نفرات و اشخاص درون اتاق را به عهده می گیرد تا در زمان بروز بحران با عکس العمل به موقع از بروز آتش به نقاط دیگر و آسیب بیشتر جلوگیری نماید.
اتاق های سرور جزو مراکزی هستند که حتما باید سیستم اعلام و اطفا حریق در آن‌ها تعبیه شده  باشد چرا که این مراکز به خاطر استفاده در تمامی اوقات شبانه روز و عبور تعداد زیادی کابل و سیم از محل‌های مختلف همچنین ایجاد دما توسط سرور ها همواره در معرض خطر آتش سوزی می باشند.